Nadsterowność to nie mit. Jak systemy ESP, ESC i TCS ratują kierowców przed poślizgiem jesienią?

Czym jest nadsterowność i dlaczego jesienią jest groźniejsza?

Nadsterowność to jeden z najbardziej podstępnych rodzajów poślizgu, polegający na utracie przyczepności przez tylne koła pojazdu. W praktyce objawia się to charakterystycznym "zarzucaniem tyłu", który zaczyna wyprzedzać przód, dążąc do obrócenia samochodu wokół własnej osi. Chociaż może dotknąć każdego auta, najczęściej występuje w pojazdach z napędem na tylną oś. Jesienią ryzyko nadsterowności gwałtownie wzrasta, ponieważ dywan z mokrych liści tworzy na asfalcie warstwę o przyczepności zbliżonej do lodu. W połączeniu z chłodnym deszczem nawet łagodny łuk czy nieco zbyt gwałtowna zmiana kierunku jazdy może sprowokować niebezpieczną sytuację. W momencie poślizgu kierowca odczuwa nagłą zmianę toru jazdy, jakby tył samochodu próbował go wyprzedzić. Instynktowną, lecz często błędną reakcją, jest gwałtowne wciśnięcie hamulca. Taki manewr może jednak dodatkowo dociążyć przednią oś i jeszcze bardziej zmniejszyć przyczepność tylnych kół. Prawidłowe działanie wymaga spokoju i delikatnej kontry kierownicą. To właśnie w takich krytycznych sekundach, gdy ludzkie odruchy zawodzą, elektroniczne systemy przejmują inicjatywę.

Jak działają elektroniczni asystenci kierowcy?

Aby przeciwdziałać takim zagrożeniom, inżynierowie opracowali zaawansowane systemy, które stały się standardem w nowoczesnych pojazdach. Choć funkcjonują pod różnymi nazwami, ich cel jest jeden – utrzymać samochód na zadanym przez kierowcę torze jazdy. Działają jak niezwykle szybki i precyzyjny ekspert, który potrafi w ułamku sekundy zareagować na pierwsze objawy poślizgu. Analizując dane z czujników prędkości kół, kąta skrętu kierownicy i przeciążeń, system jest w stanie rozpoznać, że auto zaczyna obracać się w niekontrolowany sposób. W przypadku wykrycia nadsterowności system ESP (lub ESC) natychmiast przyhamowuje zewnętrzne przednie koło, generując siłę kontrującą, która pomaga ustabilizować pojazd i przywrócić go na właściwy tor.

Podstawą skutecznego działania tych systemów jest zapobieganie utracie przyczepności już w zalążku. Tutaj do gry wkracza system kontroli trakcji, który jest integralną częścią całego układu.

• TCS (Traction Control System) – jego głównym zadaniem jest zapobieganie buksowaniu kół podczas ruszania i przyspieszania, szczególnie na śliskiej nawierzchni. Ogranicza moc silnika lub przyhamowuje konkretne koło, aby nie traciło ono kontaktu z drogą;
• ESP/ESC (Electronic Stability Program/Control) – to nadrzędny system, który korzysta z funkcji TCS. Jego rola polega na stabilizacji pojazdu w trakcie pokonywania zakrętu i podczas gwałtownych manewrów, aktywnie zapobiegając zarówno nadsterowności, jak i podsterowności.

Czy można w pełni ufać technologii?

Elektroniczni asystenci kierowcy to bez wątpienia jeden z najważniejszych wynalazków w dziedzinie motoryzacyjnego bezpieczeństwa. Ich skuteczność w zapobieganiu kolizjom jest potwierdzona licznymi badaniami i testami. Należy jednak pamiętać, że technologia nie jest w stanie oszukać praw fizyki i działa wyłącznie w granicach przyczepności opon. Nawet najlepszy system stabilizacji toru jazdy nie pomoże, jeśli opony będą zużyte lub niedostosowane do panujących warunków. Dlatego fundamentem bezpiecznej jazdy jesienią jest przede wszystkim odpowiedzialność kierowcy, przejawiająca się w dostosowaniu prędkości do sytuacji oraz unikaniu gwałtownych manewrów. Mimo wsparcia technologii, nieprzewidziane zdarzenia drogowe wciąż mogą mieć miejsce, dlatego warto mieć zapewniony spokój ducha dzięki ochronie ubezpieczeniowej. Informacje na temat polis zapewniających wsparcie finansowe w razie nieoczekiwanych sytuacji można znaleźć na stronie Warta.pl.

Systemy takie jak ESP, ESC i TCS są naszymi sprzymierzeńcami w walce o bezpieczeństwo, szczególnie gdy jesienna pogoda nie rozpieszcza. Ich obecność w samochodzie znacząco zmniejsza ryzyko wpadnięcia w poślizg, ale nie zwalnia z obowiązku myślenia i przewidywania sytuacji na drodze. Ostatecznie to synergia między nowoczesną technologią a rozsądnym kierowcą tworzy najskuteczniejszy system bezpieczeństwa, pozwalający pewnie i spokojnie podróżować niezależnie od aury.